من «لاله سرنگون» هستم

در شیراز گلی هست که می‏گرید و اشک می‏ریزد و یکی از زیباترین گلهای وحشی است که به گل اشک و گل عاشق می‏گویند.
اکنون اجازه بفرمایید، این گل عاشق پیشه خود را به شما معرفی کند. فارسی من گل سرنگون – لاله واژگون – اشک خونین و لاله احمر می‏باشند. عربی یک نوع من الکلیل‏الملک است و فرنگیها به من «فری‏تیلرامپریال» می‏گونید که ترجمه الکیل‏الملک است. من گیاه و گل زیبای ایرانی هستم و از ایران مرا به علت قشنگی‏ای که دارم به خارج برده و پرورش داده‏اند. من در اکثر کوهستانهای ایران مخصوصا کوههای بختیاری، کوههای قصر شیرین و صحنه، کوههای کردستان و شمال غربی ایران می‏رویم و تاکنون شصت گونه از من شناخته شده است. پیاز من به صورت یک غده متورم، گوشتدار بوده و دارای مقدار زیادی نشاسته و چندین عامل دارویی است و چون تازه باشد سمی بوده و قابل خوردن نیست، ولی در چین سمیت آن را گرفته و در آشپزی از آن استفاده می‏کنند.
در طب سنتی چین که این روزها شهرت جهانی پیدا است که به آن گل من تحت نام «پی‏مو» یا «پی‏ای» استفاده می‏نمایند.
ضماد پیاز من برای از بین بردن تاول و ورمهای سخت مفاصل بسیار نافع است.
اکلیل‏الملک
من یک لاله واژگون هستم که در فارسی به من گیاه قیصر می‏گویند. رنگ گل من زرد، بنفش، و گاهی سفید است. میوه من مثل غلاف تخم ترب و هلالی است و در میان غلاف تخم گردی کوچکتر از خردل شبیه شنبلیله وجود دارد.
در طب سنتی ایران تنها از بذر من استفاده می‏کردند.
بذر من مقوی و نرم کننده اعضاست، چه بخورند و چه ضماد نمایند. ضماد من نرم کننده ورمها بوده و جهت درد شقیقه مفید است. ضماد پخته آن جهت ورمهای گرم چشم و مقعد نافع است. جوشانده آن با آب جهت زخمهای چرکی و آهکی سودمند می‏باشد و با افسنتین جهت ورم اسپرز و معده تجویز می‏شود. چکاندن عصاره آن درد گوش را ساکت می‏کند. جوشانده آن جهت تنگ نفس اثر عالی دارد. تنقیه جوشانده آن جهت تقویت روده‏ها و تسکین درد و ورم آنها مفید است، مقدار خوراک بذر من دو مثقال می‏باشد.